پیچ های استوانه ای سر تخت یکی از انواع پیچ های صنعتی برای کاربری های سبک می باشند. در واقع کاربری پیچ استوانه ای سر تخت در مواردی است که به تنش بسیار بالایی برای اتصال نیاز نباشد. این سری از پیچ ها بصورت خزینه ای تولید می شوند و در نهایت بصورت کامل بر روی قطعه کار می نشینند. پیچ های استوانه ای سر تخت دارای جان پیچ با قطر یکسان در کل طول پیچ هستند و از دنده های متریک نوع ماشینی استفاده می کنند. پیچ های استوانه ای سر تخت در دستگاه استاندارد کشور آلمان طبق استاندارد DIN965 تولید شده و اغلب تا سایز حداکثری 10 میلیمتر مورد استفاده قرار می گیرند.
اتصال پیچ استوانه ای سر تخت نیاز به دریل کاری اولیه داشته و بر عکس پیچ های خودرو یا خودکار قابلیت باز کردن مسیر خود را ندارند. سری تخت این پیچ های سبک صنعتی دارای چاک به شکل خطی برای استفاده از پیچ دو سو، چاک بصورت ضربدر برای اتصال با پیچ چهار سو و یا یک چاک ترکیبی (اشکال مدرن پیچ استوانه ای سر تخت) می باشد. از پیچ استوانه ای سر تخت اغلب برای اتصال قطعات به یک ورق فلزی، اتصال چند قطعه و یا چند ورق فلزی استفاده می شود. نمونه های بسیاری از پیچ و مهره استوانه ای سر تخت در اتصال ماشین ها و لوازم خانگی و آشپزخانه و ماشین های پزشکی و بیمارستانی بکار می روند.
با توجه به عدم نیاز به اتصال پیچ های استوانه ای سر تخت با تنش اتصال بسیار بالا در اغلب موارد این دسته از پیچ ها در گرید های پایین فولادی تولید می شوند. پر کاربرد ترین گرید از این پیچ ها کلاس 5 آهنی می باشد که دارای تنسایل مقاومت کششی 480 نیوتن بر میلیمتر مربع است. پیچ استوانه ای سر تخت آهنی بصورت گالوانیزه سرد و به رنگ نقره ای براق دیده می شود. البته برای کاربری های سنگین تر نمونه های فولادی خشکه کلاس 8.8 و حتی در مواردی کلاس 10.9 از پیچ های استوانه ای سر تخت در صنایع مورد استفاده قرار می گیرند. این پیچ ها گاهی بصورت درگیر در قطعه کار و گاهی نیز همراه با مهره های شش گوش با دنده ماشینی اتصال پیدا می کنند.
پیچ استوانه ای سر تخت در گرید های استنلس استیل نیز بالاخص در سایز های ریز تر کاربرد بسیار گسترده ای دارد. هر چند قیمت بالاتر استیل نسبت به کلیه گرید های بالای فولادی سبب می شود در مواردی پیچ های سر تخت استوانه ای آهنی به نوع استیل ترجیح داده شوند اما با توجه به سایز های بسیار این دسته از پیچ ها و در نظر داشتن قابلیت ضد زنگ پیچ استوانه ای سر تخت استنلس استیل در بسیاری از اتصالات ماشین آلات گرید استیل انتخاب مناسب تری می باشد.
پیچ استوانه ای سر تخت استیل در دو گرید که به گرید های A2 , A4 شناخته می شوند تولید می شوند. گرید A2 از این پیچ ها تحت نام گرید بگیر شناخته شده و از استیل گرید 304 تولید می شود که درصد بالایی کروم و نیکل داشته و با مقاومت محیطی مناسب و اندکی خاصیت جذب تحت تاثیر میدان مغناطیسی مورد استفاده قرار می گیرد. گرید A4 از پیچ استوانه ای سر تخت از استیل گرید 316 تولید شده که به جز کروم و نیکل اندکی مولیبدنیوم نیز در ترکیبات خود داشته و مقاومت محیطی بالایی دارد. این گرید از پیچ استوانه ای سر تخت جذب آهنربا نمی شود.
پیچ های استوانه ای با دنده های ماشینی هم با استاندارد DIN و هم با استاندارد های معادل مانند EN, ISO مورد استفاده قرار می گیرند. پر مصرف ترین نمونه های پیچ استوانه ای سر تخت در بازار ایران طبق استاندارد DIN965 کشور آلمان کالیبره می شوند که یک استاندارد متریک با ابعاد میلیمتری می باشد. این استاندارد ابعاد مختلف گل پیچ و چاک های سطحی ورود آچار، طول گام دنده و در کل ابعاد بخش های مختلف پیچ را مشخص می کند. جدول زیر استاندارد DIN965 در تولید پیچ استوانه ای سر تخت را برای قطر M1 الی M10 مشخص می کند.
<ح>در این جدول قطر جان پیچ با d و قطر کلی پشت به پشت گل پیچ استوانه ای سر تخت با dk مشخص شده است. طول کلی پیچ با l و گام دنده ها با p مشخص شده اند. حرف k معرف ارتفاع بخش پخی گل پیچ استوانه ای سر تخت می باشد.
