پیچ اتاقی یا اطاقی که با توجه به نام انگلیسی آنها Mushroom Screw به پیچ های کله قارچی نیز شناخته می شوند نوعی از پیچ های صنعتی یک طرفه هستند. در واقع نام گذاری پیچ اتاقی از این جهت بوده است که از اولین موارد کاربری آنها در تولید اتاق های کامیون ها از جنس چوب مورد استفاده قرار می گرفته اند. پیچ اتاقی در قسمت گل دارای دو بخش اصلی می باشد که یکی قسمت مکعت و دیگری سری قارچی آن می باشد. در واقع هر یک از دو بخش گل پیچ اتاقی از دلایل اصلی انتخاب این پیچ در اتصالات صنعتی محسوب می شوند.
قیمت مکعبی پیچ اتاقی استاندارد DIN603 شبیه به یک آچار عمل کرده و با ایجاد یک حفره مکعبی در داخل قطعه کار قرار گرفته و مانع از گردش پیچ می شود. بدین ترتیب به راحتی و تنها با بکارگیری یک عدد مهره در سمت دیگر قابلیت اتصال این پیچ فراهم می شود. از دیگر دلایل محبوبیت پیچ های اطاقی یا اتاقی قسمت بیرونی قطعه کار می باشد که به شکل کله قارچی بوده و بالاخص در مواردی که زیبایی ظاهری در بیرون قطعه کار مد نظر باشد انتخاب مناسبی هستند. از این رو در قسمت سپر خودرو ها از این دسته پیچ استفاده بسیاری می شود. از این رو پیچ اتاقی رو پیچ گل سپری نیز می نامند. البته قسمت قارچی پیچ های اتاقی اتصالی بر روی سپر ها اغلب اندکی تخت تر می باشد.
علاوه بر کاربرد در اتصالات کامیون ها و سپر ها از پیچ اتاقی استاندارد DIN603 در اتصالات هر دو صفحه فلزی نیز استفاده می شود. نمونه ای از این پیچ های صنعتی را حتما در اتصالات گارد ریل اتوبان ها مشاهده نموده اید. عدم نیاز به آچار، عدم ایجاد شکاف بر روی سطح قارچی شکل پیچ اتاقی و اتصال یکپارچه بر روی سطحی وسیع سبب می شود که این دسته از پیچ ها در تولید بسیاری از لوازم خانگی که ضرافت و زیبایی در طراحی را طلب می کنند مورد استفاده گسترده ای قرار گیرند.
پیچ های اتاقی اغلب در سایز M5 الی M20 و طبق استاندارد DIN603 تولید می شوند. استاندارد DIN در دستگاه استاندارد کشور آلمان در واقع یک استاندارد متریک با ابعاد میلیمتری می باشد که به تبیین ابعاد بخش های مختلف پیچ و مهره صنعتی از جمله پیچ های اتاقی می پردازد. این استاندارد بصورت یکسان در تولید پیچ اتاقی در گرید های آهنی، خشکه، فولادی و استنلس استیل مورد استفاده قرار می گیرند. ابعاد بخش های مختلف پیچ اتاقی طبق استاندارد DIN603 در جدول زیر مشخص شده اند.
در این جدول دو قطر مختلف d1 , d2 مشخص شده اند که d1 در واقع قطر جان پیچ که در قسمت بیرونی بخش رزوه شده اندازه گیری می شود و d2 قطر گل قارچی شکل پیچ اطاقی می باشد. ارتفاع قسمت قارچی شگل پیچ اتاقی با k و ارتفاع بخش مکعبی شکل این پیچ با f مشخص شده است. در حالی که طول پیچ یعنی قسمت استوانه ای و مکعبی با l مشخص شده طول قسمت رزوه شده یا دنده شده با حرف b مشخص شده است.
پیچ های اتاقی نیز مانند دیگر انواع پیچ و مهره های صنعتی در گرید های مختلف فولادی و استیل تولید می شوند. پایین ترین گرید از پیچ اتاقی در واقع گرید آهنی می باشد که با کلاس 5.6 تولید می شود و دارای درصد پایینی کربن در ترکیبات آلیاژی بوده و نرم و چکش خوار است. اولین و کاربردی ترین گرید فولادی از پیچ اتاقی کلاس 8.8 می باشد که سطح متوسطی کربن داشته و تنسایل 800 نیوتن بر میلیمتر مربع را دارد. گرید های بالاتر فولادی مانند گرید 10.9 و 12.9 نیز در تولید پیچ های اتاقی مورد استفاده قرار گرفته که به سبب تنسایل و مقاومت سایشی بسیار بالا حتی گاهی با دنده های نوع ریز Fine thread نیز تولید می شوند.
علاوه بر گرید های فولادی پیچ اتاقی با گرید های استنلس استیل نیز تولید می شود که در دو گرید A2 , A4 مورد استفاده قرار می گیرد. گرید های استیل پیچ اتاقی بر خلاف گرید های فولادی که یا بصورت گالوانیزه مورد استفاده قرار می گیرند و یا بصورت زاج کاری شده، نیازی به آبکاری سطحی نداشته و مقاومت محیطی آنها در برابر زنگ زدگی ذاتی است. هر دو گرید از پیچ اتاقی استیل A2 , A4 بصورت آستنیته بوده و مشخصات مکانیکی از جمله مقاومت کششی برابری دارند. از نظر شیمیایی البته گرید A4 از پیچ اتاقی استیل دارای مقاومت محیطی بالاتری در برابر زنگ زدگی است.
